Update-2025-June-am

1. Սույն օրենքը կարգավորում է Հայաստանի Հանրապետության կրիպտոակտիվների շուկայում գործունեության իրականացման հետ կապված հարաբերությունները և սահմանում է՝

1) կրիպտոակտիվների հրապարակային առաջարկի և առք ու վաճառքի կարգը.

2) կրիպտոակտիվներով ծառայությունների (այսուհետ նաև՝ կրիպտոակտիվներով ծառայություն) տեսակները, ինչպես նաև դրանց մատուցման և իրականացման կարգը.

3) կրիպտոակտիվների շուկայի կարգավորման և վերահսկողության բնագավառում Կենտրոնական բանկի իրավասությունները և պարտականությունները.

4) սույն օրենքի, դրա հիման վրա ընդունված նորմատիվ իրավական ակտերի և այլ իրավական ակտերի պահանջների խախտման համար պատասխանատվությունը:

2. (...)

3. Սույն օրենքով սահմանված դրույթները չեն տարածվում «Արժեթղթերի շուկայի մասին» օրենքի իմաստով արժեթղթի կամ ածանցյալ ֆինանսական գործիքի սահմանմանը համապատասխանող կրիպտոակտիվների վրա, որոնց հետ կապված հարաբերությունները կարգավորվում են «Արժեթղթերի շուկայի մասին» օրենքով:

4. Սույն օրենքով սահմանված դրույթները չեն տարածվում «Ներդրումային ֆոնդերի մասին» օրենքի իմաստով ֆոնդի փայի կամ բաժնետոմսի սահմանմանը համապատասխանող կրիպտոակտիվների վրա, որոնց հետ կապված հարաբերությունները կարգավորվում են «Ներդրումային ֆոնդերի մասին» օրենքով:

5. Սույն օրենքով սահմանված դրույթները չեն տարածվում «Բանկերի և բանկային գործունեության մասին» օրենքի իմաստով բանկային ավանդի կամ բանկային ավանդի պայմանագրի սահմանմանը համապատասխանող կրիպտոակտիվների վրա, որոնց հետ կապված հարաբերությունները կարգավորվում են «Բանկերի և բանկային գործունեության մասին» օրենքով:

6. Սույն օրենքով սահմանված դրույթները չեն տարածվում «Ապահովագրության և ապահովագրական գործունեության մասին» օրենքի իմաստով ապահովագրության պայմանագրի կամ վկայագրի սահմանմանը համապատասխանող կրիպտոակտիվների վրա, որոնց հետ կապված հարաբերությունները կարգավորվում են «Ապահովագրության և ապահովագրական գործունեության մասին» օրենքով:

7. Սույն օրենքով սահմանված դրույթները չեն տարածվում հետևյալ սուբյեկտների վրա, եթե վերջիններս հանդես են գալիս որպես թողարկող կամ մատուցում են կրիպտոակտիվներով ծառայություններ․

1) Հայաստանի Հանրապետության, Կենտրոնական բանկի, Հայաստանի Հանրապետության համայնքների վրա.

2) Արժույթի միջազգային հիմնադրամի, Եվրոպական կենտրոնական բանկի, Եվրոպական ներդրումային բանկի, այլ միջազգային կազմակերպությունների, որոնց անդամակցում է Հայաստանի Հանրապետությունը, ինչպես նաև Կենտրոնական բանկի խորհրդի սահմանած ցանկում ընդգրկված այլ միջազգային կազմակերպությունների վրա:

8. Սույն օրենքով սահմանված դրույթները չեն տարածվում այն կրիպտոակտիվների վրա, որոնք՝

1) էությամբ եզակի են (յուրաքանչյուրն ունի առանձնահատուկ հատկանիշներ) և փոխարինելի չեն, կամ

2) տեխնիկապես հնարավոր չէ կամ օրենքով կամ թողարկման պայմաններով արգելվում է փոխանցել այլ անձի․

3) թողարկվել են կենտրոնական բանկերի կամ այլ ազգային բանկերի կողմից:

9. Սույն հոդվածի 8-րդ մասի 1-ին կետի իմաստով կրիպտոակտիվը չի համարվում եզակի կամ ոչ փոխարինելի, եթե նման կրիպտոակտիվը առաջարկվել է տարանջատված մասերով:

10. Կրիպտոակտիվներով ծառայությունների մատուցումը չի կարգավորվում սույն օրենքով սահմանված դրույթներով, եթե դրանք մատուցվում են՝

1) միայն միևնույն խմբին պատկանող իրավաբանական անձանց կամ

2) լուծարային հանձնաժողովի, իսկ անվճարունակության դեպքում՝ ժամանակավոր ադմինիստրացիայի կողմից իրականացվող գործունեության շրջանակում:.

Սույն օրենքը բաղկացած է 8 բաժիններից.

● Բաժին 1. Ընդհանուր դրույթներ - Այս բաժինը սահմանում է օրենքի կարգավորման առարկան, գործողության ոլորտը, հիմնական հասկացությունները և բացառությունները, ինչպես նաև օրենքի կիրառության սկզբունքներն ու նպատակները։

● Բաժին 2. Կրիպտոակտիվների հրապարակային առաջարկի և առք ու վաճառքի կարգավորում - Բաժինը կարգավորում է կրիպտոակտիվների հրապարակային առաջարկի և առք ու վաճառքի իրավական հիմքերը՝ ընդգրկելով հրապարակային առաջարկի իրականացման պայմանները, այդ կրիպտոակտիվների շրջանառության թույլտվության կանոնները առևտրային հարթակում, գովազդի նկատմամբ պահանջները, պատասխանատվության տեսակը և ներդրողների իրավունքների պաշտպանությունը։

● Բաժին 3. Կրիպտոակտիվներով ծառայությունների մատուցման տեսակները և կարգավորումը - Բաժինը նախատեսում է կրիպտոակտիվներով ծառայությունների տեսակներն ու մատուցման ձևաչափերը, բացի այդ սահմանվում են կրիպտոակտիվներով ծառայություններ մատուցող անձանց (կազմակերպությունների) իրավական կարգավիճակը, լիցենզավորման պահանջները և գործունեության առանձնահատկությունները։ Ներկայացվում են նաև նշանակալից մասնակցություն ձեռք բերելու հետ կապված պահանջներն ու կարգավորումները, ինչպես նաև կրիպտոակտիվներով ծառայություններ մատուցող սուբյեկտների համար կիրառվող հիմնական տնտեսական նորմատիվները և առանձնահոտւկպահանջները:

● Բաժին 4. Շուկայի չարաշահումների արգելքում և կանխարգելիչ միջոցառումներ - Այս բաժինը սահմանում է շուկայի չարաշահումների տեսակները, դրանց արգելման և կանխարգելման մեխանիզմները, ինչպես նաև կրիպտոակտիվներով ծառայություններ մատուցող սուբյեկտների նկատմամբ կիրառվող պատասխանատվության միջոցները:

● Բաժին 5. Ծառայողական տեղեկություններ - Բաժինը կարգավորում է կրիպտոակտիվների շուկայի ծառայողական տեղեկությունների հավաքման, Կենտրոնական բանկի հետ համագործակցության և տեղեկատվության կազմակերպման գործընթացները։

● Բաժին 6. Վերահսկողություն և պատասխանատվություն - Սույն բաժինը սահմանում է, թե ինչպես է իրականացվում կրիպտոակտիվներով ծառայություններ մատուցող անձանց ու շուկայի կարգավորման նորմերի պահպանության նկատմամբ վերահսկողությունը, ինչպես նաև ներկայացվում են կիրառվող պատասխանատվության միջոցները իրավախախտումների համար։

● Բաժին 7. Այլ դրույթներ

● Բաժին 8. Եզրափակիչ դրույթներ

2. «ՓՈՂԵՐԻ ԼՎԱՑՄԱՆ ԵՎ ԱՀԱԲԵԿՉՈՒԹՅԱՆ ՖԻՆԱՆՍԱՎՈՐՄԱՆ ԴԵՄ ՊԱՅՔԱՐԻ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԵՎ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ.

Օրենսդրական ակտի անվանումը՝

«ՓՈՂԵՐԻ ԼՎԱՑՄԱՆ ԵՎ ԱՀԱԲԵԿՉՈՒԹՅԱՆ ՖԻՆԱՆՍԱՎՈՐՄԱՆ ԴԵՄ ՊԱՅՔԱՐԻ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԵՎ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ. ՀՕ-180-Ն http://www.parliament.am/legislation.php?sel=show&ID=9772&lang=arm

Փոփոխության կարգավիճակը՝

Սույն օրենքն ընդունվել է Ազգային ժողովի կողմից 2025թ. մայիսի 29-ին:

Որ օրենսդրական ակտն է փոփոխվել վերոնշյալ ակտի ընդունմամբ՝

Օրենսդրական ակտի ընդունմամբ փոփոխություն է տեղի ունեցել «Փողերի լվացման և ահաբեկչության ֆինանսավորման դեմ պայքարի մասին» ՀՀ օրենքում

Ինչին են վերաբերում փոփոխությունները՝

Համաձայն օրենսդրական նախաձեռնության՝ նախատեսվում է «Փողերի լվացման և ահաբեկչության ֆինանսավորման դեմ պայքարի մասին» ՀՀ օրենքում ներդնել համալիր կարգավորումներ, որոնք վերաբերում են կրիպտոակտիվների փոխանցումների վերահսկմանը և ռիսկերի կառավարման մեխանիզմներին։ Մասնավորապես, նախատեսվում է, որ կրիպտոակտիվներով ծառայություններ մատուցող անձինք ներառվում են օրենքով սահմանված հաշվետու անձանց շրջանակում, սահմանվում է, որ կրիպտոակտիվների փոխանցումը համարվում է ֆինանսական գործարք: Ինչպես նաև կրիպտոակտիվի փոխանցման գործընթացում ներգրավված ֆինանսական հաստատությունների համար սահմանվում է պարտադիր տեղեկատվություն հավաքելու, պահպանելու և փոխանցելու պահանջ, ինչպես նաև՝ ապահովելու տվյալների անվտանգ փոխանցում։

1. «Փողերի լվացման եւ ահաբեկչության ֆինանսավորման դեմ պայքարի մասին» 2008 թվականի մայիսի 26-ի ՀՕ-80-Ն օրենքի (այսուհետ՝ Օրենք) 3-րդ հոդվածի 1-ին մասում՝ 4-րդ կետը լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ 9.2-րդ կետով.

9.2) կրիպտոակտիվի փոխանցումը գործարք է, որը ֆինանսական հաստատության միջոցով կատարվում է փոխանցումը կատարողի անունից՝ նպատակ ունենալով այդ կամ այլ ֆինանսական հաստատությունում որոշակի կրիպտոակտիվ կամ գումար հասանելի դարձնել փոխանցումն ստացողի համար՝ անկախ փոխանցումը կատարողի եւ փոխանցումն ստացողի՝ նույն անձը լինելու հանգամանքից.

2. Օրենքի 6-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 1-ին կետից հանել «ինչպես նաեւ» բառերը, եւ նույն կետը «5 միլիոն դրամը» բառերից հետո լրացնել «ինչպես նաեւ կրիպտոակտիվով գործարքներ, որոնց գումարը հավասար է կամ գերազանցում է 1 միլիոն դրամը» բառերով:

Հոդված 6. Տեղեկացման ենթակա գործարքը կամ գործարար հարաբերությունը

3. Պարտադիր տեղեկացման ենթակա գործարքի վերաբերյալ հաշվետվությունը տրամադրվում է հաշվետվություն տրամադրող հետևյալ անձանց կողմից` ըստ գործարքների որոշակի տեսակների և սահմանաչափերի, որոնք են՝

Հին տարբերակ

1) ֆինանսական հաստատությունների դեպքում՝ անկանխիկ գործարքներ, որոնց գումարը հավասար է կամ գերազանցում է 20 միլիոն դրամը, կանխիկի հետ կապված գործարքներ, որոնց գումարը հավասար է կամ գերազանցում է 5 միլիոն դրամը.

Նոր տարբերակ

1) ֆինանսական հաստատությունների դեպքում՝ անկանխիկ գործարքներ, որոնց գումարը հավասար է կամ գերազանցում է 20 միլիոն դրամը, կանխիկի հետ կապված գործարքներ, որոնց գումարը հավասար է կամ գերազանցում է 5 միլիոն դրամը, ինչպես նաև կրիպտոակտիվով գործարքներ, որոնց գումարը հավասար է կամ գերազանցում է 1 միլիոն դրամը.

3. Օրենքը լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ 20.1-ին հոդվածով.

Հոդված 20.1. Կրիպտոակտիվի փոխանցումների հետ կապված պարտականությունները

1. Կրիպտոակտիվի փոխանցումն ուղարկող եւ ստացող ֆինանսական հաստատությունները պետք է ձեռք բերեն եւ պահպանեն հետեւյալ տեղեկությունները.

1) փոխանցումը կատարողի եւ փոխանցումն ստացողի անունը, ազգանունը կամ անվանումը.

2) ապակենտրոնացված գրանցամատյանի տեխնոլոգիայի օգտագործմամբ կրիպտոակտիվի փոխանցման դեպքում՝ փոխանցումը կատարողի եւ փոխանցումն ստացողի ապակենտրոնացված գրանցամատյանի հասցեները եւ կրիպտոակտիվի հաշվի համարները, եթե կրիպտոակտիվի հաշվի համարներն օգտագործվել են կրիպտոակտիվի փոխանցումը կատարելու համար.

3) առանց ապակենտրոնացված գրանցամատյանի տեխնոլոգիայի օգտագործման կրիպտոակտիվի փոխանցման դեպքում՝ փոխանցումը կատարողի եւ փոխանցումն ստացողի՝ կրիպտոակտիվի փոխանցման համար օգտագործված կրիպտոակտիվի հաշվի համարները.

4) կրիպտոակտիվի փոխանցումն ուղարկող ֆինանսական հաստատության դեպքում՝ փոխանցումը կատարողի, իսկ կրիպտոակտիվի փոխանցումն ստացող ֆինանսական հաստատության դեպքում՝ փոխանցումն ստացողի անձը հաստատող փաստաթղթի տվյալները կամ հասցեն կամ ծննդյան ամսաթիվը եւ վայրը՝ ֆիզիկական անձի համար, անհատականացման համարը (պետական գրանցման, հաշվառման համարը եւ այլն) կամ գտնվելու վայրի հասցեն՝ իրավաբանական անձի համար:

2. Կրիպտոակտիվի փոխանցումների դեպքում կրիպտոակտիվի փոխանցումն ուղարկող ֆինանսական հաստատությունը պետք է սույն հոդվածով նախատեսված տեղեկություններն անմիջապես եւ անվտանգ կերպով փոխանցի կրիպտոակտիվի փոխանցումն ստացող ֆինանսական հաստատությանը: Տեղեկությունների փոխանցումն իրականացվում է ուղղակի կամ անուղղակի եղանակով, եւ չի պահանջվում, որ դրանք ուղղակիորեն կցված լինեն կրիպտոակտիվի փոխանցմանը: Կրիպտոակտիվի մեկից ավելի փոխանցումների խմբավորման դեպքում կրիպտոակտիվի փոխանցումն ուղարկող ֆինանսական հաստատությունը կարող է յուրաքանչյուր առանձին փոխանցման մեջ նշել միայն փոխանցում կատարողի վերաբերյալ սույն հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ եւ 3-րդ կետերով նախատեսված տեղեկությունները, եթե խմբավորված փոխանցումը պարունակում է սույն հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված բոլոր տեղեկությունները:

3. Կրիպտոակտիվի փոխանցման մեջ ներգրավված բոլոր միջնորդ ֆինանսական հաստատությունները պետք է ապահովեն, որ սույն հոդվածով նախատեսված տեղեկությունների հաղորդումն իրականացվի անմիջապես եւ անվտանգ կերպով:

4. Սույն հոդվածով նախատեսված պարտականությունները չեն կիրառվում՝

1) ֆինանսական հաստատությունների միջեւ իրենց անունից կատարվող փոխանցումների եւ փոխհաշվարկների նկատմամբ.

2) կրեդիտային, դեբետային կամ կանխավճարային քարտերով իրականացվող գործարքների նկատմամբ, եթե գործարքի կատարման եւ ձեւակերպման (հաշվառման) համար հիմք հանդիսացող բոլոր հաղորդագրություններում (ուղեկցող գրագրությունում) առկա է այդ քարտերի համարների վերաբերյալ տեղեկատվությունը: Սույն կետով սահմանված բացառությունը վերաբերում է այն դեպքերին, երբ գործարքը կապված է ավտոմատ գանձման սարքերի միջոցով գումարների կանխիկացման, ապրանքների եւ ծառայությունների դիմաց վճարման հետ, եւ չի վերաբերում այն դեպքերին, երբ կրեդիտային, դեբետային կամ կանխավճարային քարտերն օգտագործվում են կրիպտոակտիվների փոխանցումներ կատարելու համար:

5. Կրիպտոակտիվի փոխանցման մեջ ներգրավված միջնորդ ֆինանսական հաստատությունը եւ կրիպտոակտիվի փոխանցումն ստացող ֆինանսական հաստատությունը պետք է սահմանեն ռիսկերի վրա հիմնված արդյունավետ քաղաքականություն եւ ընթացակարգեր՝ բացահայտելու եւ համարժեք միջոցներ (այդ թվում՝ գործարքի մերժում կամ կասեցում) ձեռնարկելու կրիպտոակտիվների այն փոխանցումների նկատմամբ, որոնք չեն ներառում սույն հոդվածով նախատեսված տեղեկությունները: Սույն հոդվածով նախատեսվող տեղեկությունները չներառող կրիպտոակտիվի փոխանցման դեպքում ֆինանսական հաստատությունը պետք է դիտարկի կրիպտոակտիվի փոխանցման մեջ ներգրավված ֆինանսական հաստատությունների հետ թղթակցային կամ համանման այլ հարաբերությունները դադարեցնելու հարցը:.

4. Օրենքի 27-րդ հոդվածը լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ 4-րդ մասով.

Հոդված 27. Գործարքի կատարման կամ գործարար հարաբերության հաստատման մերժումը կամ դադարեցումը

4. Կրիպտոակտիվի փոխանցում իրականացնող ֆինանսական հաստատությունը պետք է մերժի կրիպտոակտիվի փոխանցման ցանկացած պահանջ, եթե բացակայում են սույն օրենքի 20.1-ին հոդվածով սահմանված տեղեկությունները, եւ դիտարկի դրանք սույն օրենքի 7-րդ հոդվածի համաձայն կասկածելի որակելու հարցը:

3. Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքում լրացումներ և փոփոխություններ կատարելու մասին.

Օրենսդրական ակտի անվանումը՝

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ՕՐԵՆՍԳՐՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԵՎ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ. ՀՕ-181-Ն http://www.parliament.am/legislation.php?sel=show&ID=9776&lang=arm

Փոփոխության կարգավիճակը՝

Սույն օրենքն ընդունվել է Ազգային ժողովի կողմից 2025թ. հունիսի 29-ին:

Որ օրենսդրական ակտն է փոփոխվել վերոնշյալ ակտի ընդունմամբ՝

Օրենսդրական ակտի ընդունմամբ փոփոխություն է տեղի ունեցել ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքում

Ինչին են վերաբերում փոփոխությունները՝

Նախատեսվող փոփոխություններով սահմանվում է, որ ՀՀ-ում կրիպտոակտիվները չեն կարող օգտագործվել որպես վճարման միջոց, փոխանակման կամ պարտավորությունների կատարման ձև՝ բացառությամբ օրենսդրորեն վերահսկվող սահմանափակ դեպքերի

1. 1998 թվականի մայիսի 5-ի Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքի (այսուհետ՝ Օրենսգիրք) 101-րդ հոդվածի 3-րդ մասը «ներդրումային ընկերությունների» բառերից հետո լրացնել «կրիպտոակտիվներով ծառայություններ մատուցող անձանց, ներդրումային ֆոնդի կառավարիչների» բառերով:

Հոդված 101. Սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերության կանոնադրական կապիտալում բաժնեմասը փոխանցելը

Հին տարբերակ

3. Ընկերության մասնակիցներն իրենց բաժնեմասերին համամասնորեն օգտվում են մասնակցի բաժնեմասը (դրա մասը) գնելու նախապատվության իրավունքից (բացառությամբ «Բանկերի, վարկային կազմակերպությունների, ներդրումային ընկերությունների), եթե այդ իրավունքի իրականացման այլ կարգ նախատեսված չէ ընկերության կանոնադրությամբ կամ նրա մասնակիցների համաձայնությամբ:

Նոր տարբերակ

3. Ընկերության մասնակիցներն իրենց բաժնեմասերին համամասնորեն օգտվում են մասնակցի բաժնեմասը (դրա մասը) գնելու նախապատվության իրավունքից (բացառությամբ «Բանկերի, վարկային կազմակերպությունների, ներդրումային ընկերությունների), եթե այդ իրավունքի իրականացման այլ կարգ նախատեսված չէ ընկերության կանոնադրությամբ կամ նրա մասնակիցների համաձայնությամբ: 3. Ընկերության մասնակիցներն իրենց բաժնեմասերին համամասնորեն օգտվում են մասնակցի բաժնեմասը (դրա մասը) գնելու նախապատվության իրավունքից (բացառությամբ «Բանկերի, վարկային կազմակերպությունների, ներդրումային ընկերությունների, կրիպտոակտիվներով ծառայություններ մատուցող անձանց, ներդրումային ֆոնդի կառավարիչների և ապահովագրական ընկերությունների սնանկության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված դեպքի), եթե այդ իրավունքի իրականացման այլ կարգ նախատեսված չէ ընկերության կանոնադրությամբ կամ նրա մասնակիցների համաձայնությամբ:

2. Օրենսգրքի 142-րդ հոդվածը լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ 5-րդ մասով.

Հոդված 142. Դրամ (արժույթ)

5. Հայաստանի Հանրապետության տարածքում կրիպտոակտիվով վճարում կատարելն արգելվում է, բացառությամբ «Կրիպտոակտիվների մասին» օրենքով նախատեսված էլեկտրոնային փողի թոքենի:

3. Օրենսգրքի 356-րդ հոդվածը լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ 5-րդ մասով.

Հոդված 356. Դրամական պարտավորությունների արժույթը

5. Հայաստանի Հանրապետության տարածքում պարտավորություններով հաշվարկներ կատարելիս կրիպտոակտիվների օգտագործումն արգելվում է, բացառությամբ «Կրիպտոակտիվների մասին» օրենքով նախատեսված էլեկտրոնային փողի թոքենի:

4. Օրենսգրքի 589-րդ հոդվածի 3-րդ մասը շարադրել հետեւյալ խմբագրությամբ.

Հոդված 589. Փոխանակության պայմանագիր

3. Արգելվում է փոխանակության պայմանագրով կրիպտոակտիվի փոխարեն հանձնել կրիպտոակտիվ չհանդիսացող այլ ապրանք (գույք): Սույն մասի իմաստով գույք չեն հանդիսանում դրամական միջոցները, որոնց նկատմամբ կիրառելի են կրիպտոակտիվների առք ու վաճառքի վերաբերյալ կարգավորումները: Սույն մասի պահանջի խախտմամբ կնքված պայմանագիրն առ ոչինչ է:

Սույն մասով սահմանված պահանջը չի սահմանափակում՝

1) սպառողական թոքեններ թողարկողի կողմից առաջարկվող որեւէ ապրանք ձեռք բերելու կամ ծառայությունից օգտվելու համար սպառողական թոքենների օգտագործումը.

2) ապրանք ձեռք բերելու կամ ծառայությունից օգտվելու համար այն կրիպտոակտիվների օգտագործումը, որոնք ձեռք բերողն իրավունք ունի օգտագործելու միայն թողարկողի հետ պայմանագրային հարաբերության մեջ գտնվող ձեռնարկատիրական գործունեություն իրականացնող անձանց խմբի կողմից առաջարկվող ապրանքներից կամ ծառայություններից օգտվելու համար:

ՄԱՍ II. ՀԱՆՐԱՅԻՆ ՈԼՈՐՏ

(Իրավական նորությունների սույն բաժնում ներառվում են 2025 թվականի հունիս ամսվա հանրային ոլորտին վերաբերող իրավական նորությունները)

1. «ՊԵՏԱԿԱՆ ՏՈՒՐՔԻ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ.

Օրենսդրական ակտի անվանումը՝

«ՊԵՏԱԿԱՆ ՏՈՒՐՔԻ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ ՀՕ-177-Ն http://www.parliament.am/legislation.php?sel=show&ID=9765&lang=arm

Փոփոխության կարգավիճակը՝

Սույն օրենքն ընդունվել է Ազգային ժողովի կողմից 2025թ. հունիսի 29-ին:

Որ օրենսդրական ակտն է փոփոխվել վերոնշյալ ակտի ընդունմամբ՝

Օրենսդրական ակտի ընդունմամբ փոփոխություն է տեղի ունեցել «ՊԵՏԱԿԱՆ ՏՈՒՐՔԻ ՄԱՍԻՆ» ՀՀ օրենքում

Ինչին են վերաբերում փոփոխությունները՝

Օրենսդրական փոփոխությամբ նախատեսվում է սահմանել պետական տուրքի նոր դրույքաչափեր կրիպտոակտիվներով ծառայություններ մատուցող անձանց, նրանց մասնաճյուղերի և ներկայացուցիչների գործունեության համար, ինչպես նաև նախատեսվում է լրացում կատարել օրենքի 22-րդ հոդվածի 1-ին մասում` դատական գործերով պետական տուրքի գծով արտոնությունների շրջանակում պետական տուրքի վճարումից ազատված անձանց ցանկում ներառելով նաև կրիպտոակտիվներով ծառայություններ մատուցող անձանց.

1. «Պետական տուրքի մասին» 1997 թվականի դեկտեմբերի 27-ի ՀՕ-186 օրենքի (այսուհետ՝ Օրենք) 19-րդ հոդվածի «5. ԲԱՆԿԱՅԻՆ ԵՎ ՖԻՆԱՆՍԱՎԱՐԿԱՅԻՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԲՆԱԳԱՎԱՌ» բաժինը լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ 5.13-5.15-րդ կետերով.

Հոդված 19. Լիցենզավորման ենթակա կամ թույլտվություններով գործունեություն իրականացնելու նպատակով լիցենզիաներ, արտոնագրեր (թույլտվություններ) տալու համար պետական տուրքի դրույքաչափերը

5. ԲԱՆԿԱՅԻՆ ԵՎ ՖԻՆԱՆՍԱՎԱՐԿԱՅԻՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԲՆԱԳԱՎԱՌ

5.13. Կրիպտոակտիվներով ծառայություններ մատուցող անձի (օտարերկրյա կրիպտոակտիվներով ծառայություններ մատուցող անձի մասնաճյուղի) գործունեության համար՝ տարեկան բազային տուրքի 500-ապատիկի չափով	տարեկան բազային տուրքի 500-ապատիկի չափով
5.14. Կրիպտոակտիվներով ծառայություններ մատուցող անձի յուրաքանչյուր մասնաճյուղի գործունեության համար՝ տարեկան բազային տուրքի 200-ապատիկի չափով	տարեկան բազային տուրքի 200-ապատիկի չափով
5.15. Կրիպտոակտիվներով ծառայություններ մատուցող անձի (օտարերկրյա կրիպտոակտիվներով ծառայություններ մատուցող անձի) յուրաքանչյուր ներկայացուցչության գործունեության համար՝ տարեկան բազային տուրքի 200-ապատիկի չափով	տարեկան բազային տուրքի 200-ապատիկի չափով

2. Օրենքի 22-րդ հոդվածի 1-ին մասի 23-րդ կետը «ներդրումային ընկերությունների,» բառերից հետո լրացնել «կրիպտոակտիվներով ծառայություններ մատուցող անձանց» բառերով:

Հոդված 22. Դատարաններում պետական տուրքի գծով արտոնությունները

1. Դատարաններում պետական տուրքի վճարումից ազատվում են`

Հին տարբերակ

23) ժամանակավոր ադմինիստրացիայի ղեկավարը և լուծարային կառավարիչը` «Բանկերի, վարկային կազմակերպությունների, ներդրումային ընկերությունների, ներդրումային ֆոնդի կառավարիչների և ապահովագրական ընկերությունների սնանկության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված իրենց խնդիրներն իրագործելու նպատակով ներկայացվող հայցերով.

Նոր տարբերակ

23) ժամանակավոր ադմինիստրացիայի ղեկավարը և լուծարային կառավարիչը` «Բանկերի, վարկային կազմակերպությունների, ներդրումային ընկերությունների, կրիպտոակտիվներով ծառայություններ մատուցող անձանց, ներդրումային ֆոնդի կառավարիչների և ապահովագրական ընկերությունների սնանկության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված իրենց խնդիրներն իրագործելու նպատակով ներկայացվող հայցերով.

ՄԱՍ III. ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ ՈԼՈՐՏ

(Իրավական նորությունների սույն բաժնում ներառվում են 2025 թվականի հունիս ամսվա կրթության ոլորտին վերաբերող իրավական նորությունները)

1. ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԵՎ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ.

Օրենսդրական ակտի անվանումը՝

ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԵՎ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ ՀՕ-103-Ն

https://www.irtek.am/views/act.aspx?tid=193391

Փոփոխության կարգավիճակը՝

Սույն օրենքը հրապարակվել է 2025թ. մայիսի 30-ին, ուժի մեջ է մտել՝ 2025թ. հունիսի 9-ին

Որ օրենսդրական ակտն է փոփոխվել վերոնշյալ ակտի ընդունմամբ՝

Օրենսդրական ակտի ընդունմամբ փոփոխություն է տեղի ունեցել «Կրթության մասին» ՀՀ օրենքում

Ինչին են վերաբերում փոփոխությունները՝

Փոփոխությունները վերաբերում են կրթական ոլորտում համալիր կարգավորումների ներդրմանը, մասնավորապես՝ կրթական հաստատությունների ղեկավարների սերտիֆիկացման (ղեկավարման իրավունքի հավաստագրի) համակարգի ներդրմանը, հանրակրթական դպրոցների՝ որպես համայնքային զարգացման կենտրոններ գործելու հնարավորության սահմանմանը, արտադպրոցական և մշակութային կրթական կազմակերպությունների գործունեության կարգավորմանը, ինչպես նաև՝ ուսումնական ծրագրերի, նյութերի և դասընթացների պետական երաշխավորման մեխանիզմների ձևավորմանը։

1. «Կրթության մասին» 1999 թվականի ապրիլի 14-ի ՀՕ-297 օրենքի (այսուհետ` Օրենք) 3-րդ հոդվածի 1-ին մասում` 8-րդ կետը «միավորում» բառից հետո լրացնել «կամ հանրակրթական ուսումնական հաստատության տեսակ, որը, ըստ նշանակության, գործում է նաև որպես համայնքային զարգացման կենտրոն` իրականացնելով հանրակրթության բոլոր մակարդակները (այդ թվում` նախադպրոցական) և արտադպրոցական կրթություն, ինչպես նաև համայնքի կարիքներից ելնելով` իրականացնում է ոչ ֆորմալ կրթություն (ուսուցում) մեծահասակների համար, նաև երիտասարդների համար նախատեսված մշակութային, տեխնոլոգիական, մարզական ծառայություններ» բառերով.

Հին տարբերակ

8) կրթահամալիր` տարբեր կրթական ծրագրեր իրականացնող ուսումնական հաստատությունների միավորում.

Նոր տարբերակ

8) կրթահամալիր` տարբեր կրթական ծրագրեր իրականացնող ուսումնական հաստատությունների միավորում կամ հանրակրթական ուսումնական հաստատության տեսակ, որը, ըստ նշանակության, գործում է նաև որպես համայնքային զարգացման կենտրոն՝ իրականացնելով հանրակրթության բոլոր մակարդակները (այդ թվում՝ նախադպրոցական) և արտադպրոցական կրթություն, ինչպես նաև համայնքի կարիքներից ելնելով՝ իրականացնում է ոչ ֆորմալ կրթություն (ուսուցում) մեծահասակների համար, նաև երիտասարդների համար նախատեսված մշակութային, տեխնոլոգիական, մարզական ծառայություններ.

2. Օրենքի 3-րդ հոդվածի 1-ին մասը լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 28-րդ կետով.

28) ղեկավարման իրավունքի հավաստագիր` նախադպրոցական, հանրակրթական, մասնագիտական ուսումնական հաստատությունների տնօրենների հավակնորդների համար կրթության պետական կառավարման լիազորված մարմնի կազմակերպած թեստավորման դրական արդյունքի ապահովման դեպքում տրվող փաստաթուղթ»:

3. Օրենքի 36-րդ հոդվածի 1-ին մասի 6.4-րդ և 6.5-րդ կետերը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.

Հոդված 36. Կրթության բնագավառում` Հայաստանի Հանրապետության կառավարության իրավասությունը

Հին տարբերակ

6.4) սահմանում է արտադպրոցական ծրագրեր իրականացնող կազմակերպությունների և կենտրոնների մանկավարժական աշխատողների պաշտոնների անվանացանկն ու դրանց նկարագրերը.

Նոր տարբերակ

6.4) սահմանում է արտադպրոցական ծրագրեր իրականացնող կազմակերպությունների և կենտրոնների մանկավարժական և վարչատնտեսական աշխատողների պաշտոնների անվանացանկն ու դրանց նկարագիրը.

Հին տարբերակ

6.5) սահմանում է պետական և համայնքային արտադպրոցական կազմակերպությունների և կենտրոնների` պետական բյուջեով նախատեսված ծրագրերի ֆինանսավորման սկզբունքները և մեթոդաբանությունը.

Նոր տարբերակ

6.5) սահմանում է պետական բյուջեից ֆինանսավորվող արտադպրոցական կազմակերպությունների և կենտրոնների ֆինանսավորման կարգը.

4. Օրենքի 37-րդ հոդվածի 1-ին մասը լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 3.4-3.6-րդ և 12.2-րդ կետերով.

Հոդված 37. Կրթության պետական կառավարման լիազորված մարմնի իրավասություն

«3.4) հաստատում է երաժշտական, արվեստի, գեղարվեստի և պարարվեստի դպրոցների օրինակելի ուսումնական պլանները.

3.5) հաստատում է երաժշտական, արվեստի, գեղարվեստի և պարարվեստի դպրոցների ընդունելության կազմակերպման և ավարտական քննությունների անցկացման կարգը.

3.6) երաշխավորում է նախադպրոցական, հանրակրթական և արտադպրոցական ուսումնական հաստատություններում պետական, ինչպես նաև այլ ծրագրերով կիրառման ենթակա ծրագրերը (այդ թվում` փորձարարական), ուսումնական նյութերն ու դասընթացները.»:

«12.2) սահմանում է նախադպրոցական, հանրակրթական, մասնագիտական ուսումնական հաստատությունների ղեկավարման իրավունքի հավաստագրի տրամադրման կարգը.»:

5. Օրենքը լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 40.1-ին հոդվածով.

Հոդված 40.1. Նախադպրոցական, հանրակրթական և մասնագիտական ուսումնական հաստատությունների ղեկավարման իրավունքի հավաստագրի համար դիմելու որակավորման պահանջը և հավաստագրի դադարեցման հիմքերը

1. Նախադպրոցական, հանրակրթական և մասնագիտական ուսումնական հաստատությունների ղեկավարման իրավունքի հավաստագրի համար կարող է դիմել այն անձը, որն ունի բարձրագույն կրթություն և վերջին 10 տարվա ընթացքում մանկավարժական կամ գիտամանկավարժական աշխատանքի կամ կառավարման ոլորտի առնվազն հինգ կամ կրթության կառավարման ոլորտի առնվազն երեք տարվա աշխատանքային ստաժ:

2. Նախադպրոցական, հանրակրթական և մասնագիտական ուսումնական հաստատությունների ղեկավարման իրավունքի հավաստագրի գործողությունը դադարեցվում է հետևյալ դեպքերում.

1) ղեկավարման իրավունքի հավաստագիր ստացած անձի կողմից հավաստագիր ստանալու համար ներկայացված փաստաթղթերում կեղծ տեղեկատվություն հայտնաբերվելու.

2) ղեկավարման իրավունքի հավաստագիր ստացած անձի կողմից ուսումնադաստիարակչական գործառույթների հետ անհամատեղելի արարք թույլ տալու.

3) ղեկավարման իրավունքի հավաստագիր ստացած անձի կողմից պաշտոնավարման ընթացքում «Պետական ոչ առևտրային կազմակերպությունների մասին» օրենքի 16-րդ հոդվածի 3-րդ մասի «է» ենթակետով սահմանված չափով պետությանը ֆինանսական և գույքային վնաս պատճառելու.

4) ղեկավարման իրավունքի հավաստագիր ստացած անձի` դատական կարգով անգործունակ կամ սահմանափակ գործունակ ճանաչվելու.

5) ղեկավարման իրավունքի հավաստագիր ստացած անձի` դատական կարգով մանկավարժական կամ վարչական գործունեությամբ զբաղվելու իրավունքից զրկվելու.

6) ղեկավարման իրավունքի հավաստագիր ստացած անձի այնպիսի հիվանդությամբ տառապելու, որը կարող է խոչընդոտել մանկավարժական կամ վարչական գործունեության կատարումը.

7) ղեկավարման իրավունքի հավաստագիր ստացած անձի` հանցագործության համար դատապարտվելու և դատվածությունը սահմանված կարգով հանված կամ մարված չլինելու, բացառությամբ այն դեպքի, երբ անձը դատապարտվել է ոչ դիտավորյալ հանցագործություն կատարելու համար:

2. Կրթության բնագավառի տեսչական վերահսկողության մասին ՀՀ օրենքի ընդունում.

Օրենսդրական ակտի անվանումը՝

«Կրթության բնագավառի տեսչական վերահսկողության մասին» ՀՀ օրենք ՀՕ-107-Ն https://www.irtek.am/views/act.aspx?aid=159317

Օրենքի կարգավիճակը՝

Սույն օրենքն հրապարակվել է 2025թ.-ի մայիսի 30-ին, ուժի մեջ է մտել` 2025թ. հունիսի 9-ին

Ինչին է վերաբերում Օրենքը

Սույն օրենքը կարգավորում է Հայաստանի Հանրապետության հանրակրթության (նախադպրոցական, տարրական, հիմնական և միջնակարգ կրթության), արտադպրոցական, մասնագիտական կրթության (այսուհետ` կրթության բնագավառ) և բարձրագույն կրթության ոլորտներում հարաբերությունների և գործընթացների իրականացման, ինչպես նաև տվյալ ոլորտները կարգավորող օրենսդրությամբ սահմանված պահանջների համապատասխանության նկատմամբ տեսչական վերահսկողություն կազմակերպելու և իրականացնելու հետ կապված այլ իրավահարաբերությունները:

Սույն օրենքը բաղկացած է 4 գլուխներից.

• Գլուխ 1 - Ընդհանուր դրույթներ

• Գլուխ 2 - Գլուխը նվիրված է կրթության ոլորտում տեսչական վերահսկողության իրականացման կարգին՝ ներառյալ տեսչական մարմնի լիազորությունները, վերահսկողության ձևերը (ստուգում, տեսչություն, դիտարկում), ընթացակարգերը և համապատասխան փաստաթղթերի կազմման ու ծանուցման կարգը։

• Գլուխ 3 – Սույն գլուխը կարգավորում է տեսչական մարմնի ծառայողների և վերահսկվող սուբյեկտների պաշտոնատար անձանց իրավունքները, պարտականություններն ու պատասխանատվությունը՝ ապահովելով վերահսկողության օրինականություն և արդյունավետություն։

• Գլուխ 4 - Եզրափակիչ և անցումային դրույթներ

ՄԱՍ IV. ՀԱՐԿԱՅԻՆ ՈԼՈՐՏ

(Իրավական նորությունների սույն բաժնում ներառվում են 2025 թվականի հունիս ամսվա հարկային ոլորտին վերաբերող իրավական նորությունները)

1. ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՀԱՐԿԱՅԻՆ ՕՐԵՆՍԳՐՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԵՎ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ.

Օրենսդրական ակտի անվանումը՝

Հայաստանի Հանրապետության հարկային օրենսգրքում լրացումներ և փոփոխություններ կատարելու մասին.

http://www.parliament.am/legislation.php?sel=show&ID=9790&lang=arm

Փոփոխության կարգավիճակը՝

Սույն օրենքն ընդունվել է Ազգային ժողովի կողմից 2025թ. մայիսի 29-ին:

Որ օրենսդրական ակտն է փոփոխվել վերոնշյալ ակտի ընդունմամբ՝

Օրենսդրական ակտի ընդունմամբ փոփոխություն է տեղի ունեցել ՀՀ Հարկային օրենսգրքում

Ինչին են վերաբերում փոփոխությունները՝

Համաձայն օրենսդրական նախաձեռնության՝ նախատեսվում է ՀՀ հարկային օրենսգրքում ներդնել համապարփակ փոփոխություններ՝ կրիպտոակտիվների հարկային կարգավորման համակարգ սահմանելու նպատակով։

1. 2016 թվականի հոկտեմբերի 4-ի Հայաստանի Հանրապետության հարկային օրենսգրքի (այսուհետ՝ Օրենսգիրք) լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ 16.1-ին հոդվածով.

Հոդված 16.1. Կրիպտոակտիվի սկզբնական արժեքի որոշման կանոնները

1. Կրիպտոակտիվի սկզբնական արժեքը որոշվում է կրիպտոակտիվի ձեռքբերման, ստացման (այդ թվում՝ անհատույց) օրվա դրությամբ՝ ելնելով այդ օրը Կառավարության սահմանած ցանկում ներառված բորսաներից Կառավարության սահմանած կարգով որոշված բորսայի կողմից ԱՄՆ դոլարով կամ եվրոյով հրապարակված կրիպտոակտիվի գնի նկատմամբ այդ օրը Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի հրապարակած՝ արժութային շուկաներում ձեւավորված միջին փոխարժեքից:

2. Սույն հոդվածի կիրառության իմաստով, որպես տվյալ օրը Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի հրապարակած՝ արժութային շուկաներում ձեւավորված միջին փոխարժեք, հիմք է ընդունվում Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի կողմից մինչեւ տվյալ օրվա ժամը 16:00-ն հրապարակված միջին փոխարժեքը:

2. Օրենսգրքի 113-րդ հոդվածի 1-ին մասը լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ 11-րդ կետով.

Հոդված 113. Հարկման բազայի որոշման նպատակով համախառն եկամտից կատարվող նվազեցումների սահմանափակումները

1. Ռեզիդենտ շահութահարկ վճարողի և մշտական հաստատության միջոցով Հայաստանի Հանրապետությունում գործունեություն իրականացնող ոչ ռեզիդենտ շահութահարկ վճարողի հարկման բազան որոշելիս համախառն եկամտից չեն նվազեցվում՝

11) կրիպտոակտիվի օտարման գործարքի դեպքում կրիպտոակտիվի սկզբնական արժեքի այն մասը, որը գերազանցում է կրիպտոակտիվի օտարման գործարքի դիմաց հաշվեգրված եկամտի գումարը:

3. Օրենսգրքի 147-րդ հոդվածի 1-ին մասում 16-րդ կետը «օտարումից ստացվող եկամուտները» բառերից հետո լրացնել «, ինչպես նաեւ սույն մասի 16.1-ին կետով սահմանված՝ էությամբ եզակի համարվող (յուրաքանչյուրն առանձնահատուկ հատկանիշներ ունեցող) եւ փոխարինելի չհամարվող կրիպտոակտիվի օտարումից ստացվող եկամուտները, ապակենտրոնացված գրանցամատյանի պահպանման կամ գործարքների վավերացման համար իրականացվող գործունեության արդյունքում ավտոմատ կերպով որպես պարգեւատրում ստեղծված կրիպտոակտիվների օտարումից ստացվող եկամուտները» բառերով.

1. Հարկման բազան որոշելու նպատակով նվազեցվող եկամուտներ են համարվում՝

Հին տարբերակ

6) սեփականության իրավունքով իրենց պատկանող գույքի օտարումից անհատ ձեռնարկատեր և նոտար չհանդիսացող ֆիզիկական անձանցից ստացվող եկամուտները: Սույն կետի կիրառության իմաստով` նվազեցվող եկամուտներ չեն համարվում Օրենսգրքի 145-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետով սահմանված` բազմաբնակարան (այդ թվում` բազմաֆունկցիոնալ) շենքի, ստորաբաժանված շենքի կառուցապատող համարվող (համարված) ֆիզիկական անձի կողմից շենքի, դրա բնակարանների, շինությունների (այդ թվում` անավարտ, կիսակառույց) կամ այլ տարածքների (առանց ընդհանուր բաժնային սեփականություն հանդիսացող ոչ բնակելի տարածքների)` անհատ ձեռնարկատեր և նոտար չհանդիսացող ֆիզիկական անձին օտարումից ստացվող եկամուտները

Նոր տարբերակ

6) սեփականության իրավունքով իրենց պատկանող գույքի օտարումից անհատ ձեռնարկատեր և նոտար չհանդիսացող ֆիզիկական անձանցից ստացվող եկամուտները: Սույն կետի կիրառության իմաստով` նվազեցվող եկամուտներ չեն համարվում Օրենսգրքի 145-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետով սահմանված` բազմաբնակարան (այդ թվում` բազմաֆունկցիոնալ) շենքի, ստորաբաժանված շենքի կառուցապատող համարվող (համարված) ֆիզիկական անձի կողմից շենքի, դրա բնակարանների, շինությունների (այդ թվում` անավարտ, կիսակառույց) կամ այլ տարածքների (առանց ընդհանուր բաժնային սեփականություն հանդիսացող ոչ բնակելի տարածքների)` անհատ ձեռնարկատեր և նոտար չհանդիսացող ֆիզիկական անձին օտարումից ստացվող եկամուտները, ինչպես նաև սույն մասի 16.1-ին կետով սահմանված՝ էությամբ եզակի համարվող (յուրաքանչյուրն առանձնահատուկ հատկանիշներ ունեցող) և փոխարինելի չհամարվող կրիպտոակտիվի օտարումից ստացվող եկամուտները, ապակենտրոնացված գրանցամատյանի պահպանման կամ գործարքների վավերացման համար իրականացվող գործունեության արդյունքում ավտոմատ կերպով որպես պարգևատրում ստեղծված կրիպտոակտիվների օտարումից ստացվող եկամուտները.

2) լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ 16.1-ին կետով.

16.1) կրիպտոակտիվի օտարումից ստացվող եկամուտները, բացառությամբ էությամբ եզակի համարվող (յուրաքանչյուրն առանձնահատուկ հատկանիշներ ունեցող) եւ փոխարինելի չհամարվող կրիպտոակտիվի, ինչպես նաեւ ապակենտրոնացված գրանցամատյանի պահպանման կամ գործարքների վավերացման համար իրականացվող գործունեության արդյունքում ավտոմատ կերպով որպես պարգեւատրում ստեղծված կրիպտոակտիվների օտարումից ստացվող եկամուտների:

4. Օրենսգրքի 150-րդ հոդվածում՝ 1) 9-րդ մասի «11-րդ մասով» բառերը փոխարինել «9.1-ին եւ 11-րդ մասերով» բառերով., 2) լրացնել հետեւյալ բովանդակությամբ 9.1-ին մասով.

Հոդված 150. Եկամտային հարկի դրույքաչափերը

9.1. Էությամբ եզակի համարվող (յուրաքանչյուրն առանձնահատուկ հատկանիշներ ունեցող) եւ փոխարինելի չհամարվող կրիպտոակտիվի, ինչպես նաեւ ապակենտրոնացված գրանցամատյանի պահպանման կամ գործարքների վավերացման համար իրականացվող գործունեության արդյունքում ավտոմատ կերպով որպես պարգեւատրում ստեղծված կրիպտոակտիվների օտարումից ստացվող եկամուտների մասով եկամտային հարկը հաշվարկվում է մեկ տոկոս դրույքաչափով:

5. Օրենսգրքի 254-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 3-րդ կետը եւ 267-րդ հոդվածի 5-րդ մասի 1-ին կետը «ապահովագրական բրոկերները,» բառերից հետո լրացնել ««Կրիպտոակտիվների մասին» օրենքով սահմանված կրիպտոակտիվներով ծառայություն մատուցող անձինք» բառերով:

Հոդված 254. Շրջանառության հարկ վճարողները

3. Շրջանառության հարկ վճարողներ չեն կարող համարվել`

3) բանկերը, վարկային կազմակերպությունները, ապահովագրական ընկերությունները, ապահովագրական գործակալները, ապահովագրական բրոկերները, «Կրիպտոակտիվների մասին» օրենքով սահմանված կրիպտոակտիվներով ծառայություն մատուցող անձինք, ներդրումային ընկերությունները, արժեթղթերի շուկայի մասնագիտացված մասնակիցները, գրավատները, արտարժույթի առք ու վաճառքի գործունեություն իրականացնողները, ներդրումային ֆոնդերը, ֆոնդերի կառավարիչները, վճարահաշվարկային կազմակերպությունները, խաղատների, շահումով խաղերի, տոտալիզատորի և ինտերնետ տոտալիզատորի կազմակերպման գործունեություն իրականացնողները, վիճակախաղերի կազմակերպման գործունեություն իրականացնողները, նոտարները, աուդիտորական կազմակերպությունները, փաստաբանական ծառայություն մատուցողները.

Հոդված 267. Միկրոձեռնարկատիրության սուբյեկտները

5. Միկրոձեռնարկատիրության սուբյեկտներ չեն կարող համարվել`

1) բանկերը, վարկային կազմակերպությունները, ապահովագրական ընկերությունները, ապահովագրական գործակալները, ապահովագրական բրոկերները, «Կրիպտոակտիվների մասին» օրենքով սահմանված կրիպտոակտիվներով ծառայություն մատուցող անձինք, ներդրումային ընկերությունները, արժեթղթերի շուկայի մասնագիտացված մասնակիցները, գրավատները, արտարժույթի առք ու վաճառքի գործունեություն իրականացնողները, ներդրումային ֆոնդերը, ֆոնդերի կառավարիչները, վճարահաշվարկային կազմակերպությունները, նոտարները, խաղատների, շահումով խաղերի կամ վիճակախաղերի կազմակերպման գործունեություն իրականացնողները, սաունաների, բաղնիքների և շոգեբաղնիքների կազմակերպման գործունեություն իրականացնողները, աուդիտորական կազմակերպությունները, առևտրական (առք ու վաճառքի) գործունեությամբ զբաղվող կազմակերպություններն ու անհատ ձեռնարկատերերը.

2. Հայաստանի Հանրապետության հարկային օրենսգրքում ֆոնդային բորսայում ցուցակված բաժնետոմսերից և պարտատոմսերից ստացվող եկամուտների մասով ոչ ռեզիդենտ շահութահարկ վճարողների համար հարկային արտոնություններ սահմանելու վերաբերյալ օրենսդրական նախաձեռնություն.

Օրենսդրական ակտի անվանումը՝

Հայաստանի Հանրապետության հարկային օրենսգրքում փոփոխություններ կատարելու մասին և «Հայաստանի Հանրապետության հարկային օրենսգրքում լրացումներ եվ փոփոխություն կատարելու մասին» օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին

https://www.irtek.am/views/act.aspx?aid=159419

Փոփոխության կարգավիճակը՝

Սույն օրենքն ընդունվել է Ազգային ժողովի կողմից 2025թ. մայիսի 29-ին: Պաշտոնական հրապարկման օր՝ 2025թ. հունիսի 23

Որ օրենսդրական ակտն է փոփոխվել վերոնշյալ ակտի ընդունմամբ՝

Օրենսդրական ակտի ընդունմամբ փոփոխություն է տեղի ունեցել ՀՀ Հարկային օրենսգրքում

Ինչին են վերաբերում փոփոխությունները՝

Համաձայն օրենսդրական նախաձեռնության նախատեսվում է շահութահարկի վճարումից ազատել ոչ ռեզիդենտ շահութահարկ վճարողներին՝ Հայաստանի Հանրապետությունում գործող կարգավորվող շուկայում մինչև 2027 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ ցուցակված բաժնետոմսերից և պարտատոմսերից, ինչպես նաև դրանց հետ կապված մի շարք գործարքներից (օտարում, փոխանակում, մարում) ստացվող եկամուտների մասով։ Արտոնությունը տարածվում է նաև որոշակի պայմաններով տրամադրված փոխառություններից ստացվող եկամուտների վրա։

1. 2016 թվականի հոկտեմբերի 4-ի Հայաստանի Հանրապետության հարկային օրենսգրքի (այսուհետ` Օրենսգիրք) 126-րդ հոդվածի 5.1-ին մասը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.

Հոդված 126. Շահութահարկի վճարումից ազատումը

5.1. Շահութահարկի վճարումից ազատվում են ոչ ռեզիդենտ շահութահարկ վճարողները`

1) Հայաստանի Հանրապետությունում գործող ֆոնդային բորսայում (կարգավորվող շուկայում) մինչև 2027 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ ցուցակված (առևտրին թույլատրված) բաժնետոմսերի մասով 2020 թվականի մարտի 1-ից մինչև 2027 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ ստացված շահաբաժինների մասով.

2) Հայաստանի Հանրապետությունում գործող ֆոնդային բորսայում (կարգավորվող շուկայում) մինչև 2027 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ ցուցակված (առևտրին թույլատրված) բաժնետոմսերի` մինչև 2027 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ օտարումից, մինչև 2027 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ այլ արժեթղթերով փոխանակումից կամ մինչև 2027 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ կատարվող նման այլ գործարքներից ստացված եկամուտների մասով.

3) Հայաստանի Հանրապետությունում գործող ֆոնդային բորսայում (կարգավորվող շուկայում) մինչև 2024 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ ցուցակված (առևտրին թույլատրված) պարտատոմսերից մինչև այդ պարտատոմսերի մարումն ստացված տոկոսների կամ մարելիս զեղչի ձևով ստացված եկամուտների մասով.

4) Հայաստանի Հանրապետությունում գործող ֆոնդային բորսայում (կարգավորվող շուկայում) 2025 թվականի հունվարի 1-ից մինչև 2027 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ ցուցակված (առևտրին թույլատրված) պարտատոմսերից մինչև 2027 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ ստացված տոկոսների կամ մարելիս զեղչի ձևով ստացված եկամուտների մասով.

5) Հայաստանի Հանրապետությունում գործող ֆոնդային բորսայում (կարգավորվող շուկայում) մինչև 2024 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ ցուցակված (առևտրին թույլատրված) պարտատոմսերի` մինչև այդ պարտատոմսերի մարումը օտարումից, այլ արժեթղթերով փոխանակումից կամ նման այլ գործարքներից ստացված եկամուտների մասով.

6) Հայաստանի Հանրապետությունում գործող ֆոնդային բորսայում (կարգավորվող շուկայում) 2025 թվականի հունվարի 1-ից մինչև 2027 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ ցուցակված (առևտրին թույլատրված) պարտատոմսերի` մինչև 2027 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ օտարումից, մինչև 2027 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ այլ արժեթղթերով փոխանակումից կամ մինչև 2027 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ կատարվող նման այլ գործարքներից ստացված եկամուտների մասով.

7) 2020 թվականի մարտի 1-ից մինչև 2027 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ ռեզիդենտ իրավաբանական անձին տրամադրած փոխառության գծով 2020 թվականի մարտի 1-ից մինչև 2027 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ հաշվետու ժամանակահատվածներին վերաբերող եկամուտների մասով, պայմանով, որ տվյալ փոխառությունն ամբողջությամբ ֆինանսավորվել է համարժեք պայմաններով թողարկված պարտատոմսերի տեղաբաշխման շնորհիվ ու հանդիսանում է այդ պարտատոմսերի ապահովման միջոց, իսկ այդ պարտատոմսերը Հայաստանի Հանրապետությունում գործող կարգավորվող շուկայում թույլատրված են առևտրին:

2. Օրենսգրքի 149-րդ հոդվածում 1-ին մասի 4-րդ կետը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.

Հոդված 149. Արժեթղթերից ստացվող եկամուտները

1. Սույն հոդվածով այլ բան սահմանված չլինելու դեպքում հարկման բազան որոշելու նպատակով նվազեցվող եկամուտներ են համարվում նաև՝

4) Հայաստանի Հանրապետությունում գործող ֆոնդային բորսայում (կարգավորվող շուկայում) մինչև 2027 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ ցուցակված (առևտրին թույլատրված) բաժնետոմսերի մասով 2020 թվականի մարտի 1-ից մինչև 2027 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ ստացված շահաբաժինները.

Հին տարբերակ

4) Հայաստանի Հանրապետությունում գործող ֆոնդային բորսայում ցուցակված բաժնետոմսերից, պարտատոմսերից կամ ներդրումը վկայող այլ արժեթղթերից ստացվող եկամուտը, բացառությամբ բանկերի թողարկած այն պարտատոմսերի, որոնց տեղաբաշխման պահից մինչև մարումն ընկած ժամկետը պակաս է երկու տարուց:

Նոր տարբերակ

4) Հայաստանի Հանրապետությունում գործող ֆոնդային բորսայում (կարգավորվող շուկայում) մինչև 2027 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ ցուցակված (առևտրին թույլատրված) բաժնետոմսերի մասով 2020 թվականի մարտի 1-ից մինչև 2027 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ ստացված շահաբաժինները:

3. Օրենսգրքի 149-րդ հոդվածում 1-ին մասը լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 5-րդ և 6-րդ կետերով.

5) Հայաստանի Հանրապետությունում գործող ֆոնդային բորսայում (կարգավորվող շուկայում) մինչև 2024 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ ցուցակված (առևտրին թույլատրված) պարտատոմսերից մինչև այդ պարտատոմսերի մարումն ստացված տոկոսները կամ մարելիս զեղչի ձևով ստացվող եկամուտները, բացառությամբ բանկերի թողարկած այն պարտատոմսերի, որոնց տեղաբաշխման պահից մինչև մարումն ընկած ժամկետը պակաս է երկու տարուց.

6) Հայաստանի Հանրապետությունում գործող ֆոնդային բորսայում (կարգավորվող շուկայում) 2025 թվականի հունվարի 1-ից մինչև 2027 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ ցուցակված (առևտրին թույլատրված) պարտատոմսերից մինչև 2027 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ ստացված տոկոսները կամ մարելիս զեղչի ձևով ստացվող եկամուտները, բացառությամբ բանկերի թողարկած այն պարտատոմսերի, որոնց տեղաբաշխման պահից մինչև մարումն ընկած ժամկետը պակաս է երկու տարուց:

4. Օրենսգրքի 149-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 4-րդ կետի «ֆոնդային բորսայում ցուցակված» բառերը փոխարինել «ֆոնդային բորսայում (կարգավորվող շուկայում) ցուցակված (առևտրին թույլատրված)» բառերով:

2. Հարկման բազան որոշելու նպատակով սույն հոդվածի 1-ին մասով սահմանված եկամուտները չեն համարվում նվազեցվող եկամուտներ (չեն նվազեցվում համախառն եկամտից), եթե`

Հին տարբերակ

4) ստացվում են որպես շահաբաժին, բացառությամբ Հայաստանի Հանրապետությունում գործող ֆոնդային բորսայում ցուցակված բաժնետոմսերից ստացվող շահաբաժինների:

Նոր տարբերակ

4) ստացվում են որպես շահաբաժին, բացառությամբ Հայաստանի Հանրապետությունում գործող «ֆոնդային բորսայում (կարգավորվող շուկայում) ցուցակված (առևտրին թույլատրված) բաժնետոմսերից ստացվող շահաբաժինների:

3. Հայաստանի Հանրապետության հարկային օրենսգրքում լրացումներ կատարելու մասին.

Օրենսդրական ակտի անվանումը՝

Հայաստանի Հանրապետության հարկային օրենսգրքում լրացումներ կատարելու մասին ՀՕ-117-Ն https://www.irtek.am/views/act.aspx?tid=193495

Փոփոխության կարգավիճակը՝

Սույն օրենքը հրապարակվել է 2025թ. հունիսի 2-ին, ուժի մեջ է մտել՝ 2025թ. հունիսի 12-ին

Որ օրենսդրական ակտն է փոփոխվել վերոնշյալ ակտի ընդունմամբ՝

Օրենսդրական ակտի ընդունմամբ փոփոխություն է տեղի ունեցել ՀՀ Հարկային օրենսգրքում

Ինչին են վերաբերում փոփոխությունները՝

Օրենսդրական փոփոխությունները վերաբերում են փոխարկելի փոխառության պայմանագրերի շրջանակներում վճարման ենթակա տոկոսների հարկման կարգի հստակեցմանը։ Մասնավորապես, սահմանվում է, որ փոխարկելի փոխառության արդյունքում բաժնետոմսի կամ բաժնեմասի փոխարկման դեպքում այդ պայմանագրերով ենթակա տոկոսները համարվում են վճարված հենց փոխարկման պահին։ Փոփոխությունները նաև կարգավորում են այն դեպքերը, երբ ֆիզիկական անձանց կողմից նման փոխարկումներն իրականացվում են տարբեր ժամանակահատվածներում՝ ամրագրելով, թե որ պահին պետք է համապատասխան տոկոսները ճանաչվեն որպես վճարված՝ հարկային նպատակներով։

1. 2016 թվականի հոկտեմբերի 4-ի Հայաստանի Հանրապետության հարկային օրենսգրքի (այսուհետ` Օրենսգիրք) 109-րդ հոդվածի 3-րդ մասը լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 6-րդ կետով.

Հոդված 109. Եկամտի առանձին տեսակների հաշվառման առանձնահատկությունները

3. Օրենսգրքի 15-րդ հոդվածի 1-ին մասով սահմանված` հաշվառման հաշվեգրման մեթոդի կիրառության շրջանակներում եկամտի ստացման իրավունքը համարվում է ձեռք բերված, եթե համապատասխան գումարը ենթակա է շահութահարկ վճարողին (բացառությամբ առանց մշտական հաստատության Հայաստանի Հանրապետությունում գործունեություն իրականացնող ոչ ռեզիդենտ շահութահարկ վճարողի) անվերապահ վճարման (հատուցման), կամ շահութահարկ վճարողը (բացառությամբ առանց մշտական հաստատության Հայաստանի Հանրապետությունում գործունեություն իրականացնող ոչ ռեզիդենտ շահութահարկ վճարողի) կատարել է գործարքից կամ պայմանագրից բխող պարտավորությունները, եթե նույնիսկ այդ իրավունքի բավարարման պահը հետաձգվել է, կամ վճարումներն իրականացվում են մաս-մաս: Մասնավորապես`

6) փոխարկելի փոխառության պայմանագրի հիման վրա վճարման ենթակա տոկոսները բաժնետոմսի կամ բաժնեմասի փոխարկման դեպքում համարվում են վճարված փոխարկման պահին:

2. Օրենսգրքի 142-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ կետը «մեթոդով» բառից հետո լրացնել «ընդ որում, փոխարկելի փոխառության պայմանագրի հիման վրա վճարման ենթակա տոկոսները բաժնետոմսի կամ բաժնեմասի փոխարկման դեպքում համարվում են վճարված փոխարկման պահին» բառերով:

Հոդված 142. Եկամտային հարկով հարկման օբյեկտի հաշվառման մեթոդները

Հին տարբերակ

2) պասիվ եկամուտների մասով` հաշվառման դրամարկղային մեթոդով.

Նոր տարբերակ

2) պասիվ եկամուտների մասով` հաշվառման դրամարկղային մեթոդով, ընդ որում, փոխարկելի փոխառության պայմանագրի հիման վրա վճարման ենթակա տոկոսները բաժնետոմսի կամ բաժնեմասի փոխարկման դեպքում համարվում են վճարված փոխարկման պահին.

3. Օրենսգրքի 150-րդ հոդվածը լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 14.2-րդ մասով.

Հոդված 150. Եկամտային հարկի դրույքաչափերը

14.2. Սույն հոդվածի 14-րդ և 14.1-ին մասերի կիրառման նպատակով եթե անհատ ձեռնարկատեր և նոտար չհանդիսացող ֆիզիկական անձանց փոխարկելի փոխառության պայմանագրի հիման վրա վճարման ենթակա տոկոսները բաժնետոմսի կամ բաժնեմասի փոխարկվում են մինչև տոկոսների ստացման իրավունքը ձեռք բերելու հարկային տարվան հաջորդող 12 ամիսների լրանալը, ապա տոկոսները համարվում են վճարված փոխարկման պահին, իսկ եթե փոխարկելի փոխառության պայմանագրի հիման վրա վճարման ենթակա տոկոսները բաժնետոմսի կամ բաժնեմասի փոխարկվում են տոկոսների ստացման իրավունքը ձեռք բերելու հարկային տարվան հաջորդող 12 ամիսներից հետո, ապա տոկոսները համարվում են վճարված մինչև տոկոսների ստացման իրավունքը ձեռք բերելու հարկային տարվան հաջորդող 12 ամիսների լրանալը:

4. Օտարերկրյա պետությունների (տարածքների) իրավասու մարմիններին ֆինանսական հաշիվների մասին տեղեկության փոխանցման, հարկային մարմնի կողմից այդպիսի իրավասու մարմիններից տեղեկության ստացման կարգերը, ինչպես նաեվ փոխանցված ֆինանսական հաշիվների մասին տեղեկությունների պահպանության պահանջները սահմանելու մասին.

Օրենսդրական ակտի անվանումը՝

Օտարերկրյա պետությունների (տարածքների) իրավասու մարմիններին ֆինանսական հաշիվների մասին տեղեկության փոխանցման, հարկային մարմնի կողմից այդպիսի իրավասու մարմիններից տեղեկության ստացման կարգերը, ինչպես նաեվ փոխանցված ֆինանսական հաշիվների մասին տեղեկությունների պահպանության պահանջները սահմանելու մասին ՀՀ Կառավարության N 718-Ն որոշում

https://www.irtek.am/views/act.aspx?aid=129663

Փոփոխության կարգավիճակը՝

Որոշումը հրապարակվել է 2025 թ․ հունիսի 6-ին, ուժի մեջ է մտել 2025 թ. հունիսի 16-ին։

Որ օրենսդրական ակտն է փոփոխվել վերոնշյալ ակտի ընդունմամբ՝

Օրենսդրական ակտի ընդունմամբ փոփոխություն է տեղի ունեցել ՀՀ Հարկային օրենսգրքում

Ինչին են վերաբերում փոփոխությունները՝

Կառավարության սույն որոշումը վերաբերում է օտարերկրյա պետությունների (կամ տարածքների) իրավասու հարկային մարմիններին ֆինանսական հաշիվների վերաբերյալ տեղեկատվության փոխանցման, ինչպես նաև այդ մարմիններից տեղեկատվության ստացման և փոխանցված տվյալների պահպանման կարգերի սահմանմանը։ Մասնավորապես, որոշմամբ ամրագրվում են այն ընթացակարգերը, որոնց միջոցով Հայաստանի Հանրապետության հարկային մարմինը պարտավոր է իրականացնել ֆինանսական հաշիվների մասին տեղեկատվության ավտոմատ փոխանակում՝ միջազգային համաձայնագրերի շրջանակում։

Հիմք ընդունելով Հայաստանի Հանրապետության հարկային օրենսգրքի 443.5-րդ հոդվածի 3-րդ մասը` Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշում է.

Սահմանել օտարերկրյա պետությունների (տարածքների) իրավասու մարմիններին ֆինանսական հաշիվների մասին տեղեկության փոխանցման կարգը` համաձայն N 1 հավելվածի:
Սահմանել հարկային մարմնի կողմից օտարերկրյա պետությունների (տարածքների) իրավասու մարմիններից ֆինանսական հաշիվների մասին տեղեկության ստացման կարգը` համաձայն N 2 հավելվածի:
Սահմանել փոխանցված ֆինանսական հաշիվների մասին տեղեկությունների պահպանության պահանջները` համաձայն N 3 հավելվածի: